خبرگزاری مهر، گروه بینالملل: روز پنجشنبه ششم مارس ۲۰۲۵، برخی رسانههای محلی در سوریه اعلام کردند که نیروهای مقاومت در مناطق ساحلی، اقدام به ایجاد کمین برای نیروهای گروه تروریستی هیئت تحریرالشام کرده و حداقل ۵ تن از آنها را از پای درآوردند. پس از این رخداد درگیری مسلحانه در لاذقیه، طرطوس و حمص به بالاترین سطح خود رسید. در جریان این درگیریها کنترل برخی پادگانها، پاسگاهها و مراکز دولتی به دست نیروهای مقاومت افتاد. همچنین آنها توانستند برخی عناصر تکفیری را به اسارت درآورند.
در سوی مقابل، عناصر تحت امر جولانی سیاست کشتار را در لاذقیه و روستای علوینشین «جبله» در پیش گرفتند. این مزدوران اقدام به برقراری حکومت نظامی از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۰ شب کردند. تیپ پهپادی «شاهین» با پشتیبانی ترکیه تبدیل به ابزاری برای سرکوب معترضان سوری شد و به سرعت استفاده از این سلاح در سراسر سوریه گسترش یافت. به گزارش پایگاه خبری افشاگری به نقل از «العربیه» نیروهای تحت امر جولانی از ادلب و دمشق راهی مناطقی غربی سوریه شدند تا بتوانند بار دیگر بر امور این منطقه مسلط شوند.
براساس آخرین اخبار منتشر شده از تحولات میدانی، درگیری شدیدی در نزدیکی بیمارستان ابن سینا در لاذقیه میان نیروهای مردمی سوریه و تکفیری ها در جریان است. به گزارش پایگاه خبری افشاگری به نقل از منابع عبری تنها در ۲۴ ساعت نخست درگیری بیش از ۷۰ تن کشته و دهها تن دیگر زخمی شدند. میزان سرکوب مردم علوینشین در منطقه ساحل به قدری شدید است که گروههای مختلف مردم در برابر پایگاه «الحمیمیم» سوریه حاضر شده و خواستار محافظت روسها از غیرنظامیان شدند.
برخی تحلیلگران معتقدند که گروه تروریستی هیئت تحریر الشام ممکن است پس از شکست در برخورد با اقلیتهای کرد و دروزی، تصمیم به سرکوب علویها گرفته باشد تا از این طریق بتواند دسترسی خود به دریای مدیترانه را حفظ کند. همچنین امکان سوء استفاده تبلیغاتی تکفیری ها از شرایط موجود برای تعریف «دشمن داخلی» جهت پوشش ضعفها و ایجاد اتحاد مصنوعی وجود دارد.
نا امیدی مردم سوریه از دولت تروریست ها
دولت- ملت سوریه یکی از نظامهای سیاسی برساختهای است که تحت تاثیر خطوط ترسیم شده توسط سایکس- پیکو در قلب منطقه شرق عربی اعلام موجودیت کرد. از نخستین روزهای تاسیس این کشور تحت قیمومیت فرانسه، شکاف «اکثریت- اقلیت» در این منطقه وجود داشته است. عدم شکل گیری کشور طبیعی در این منطقه جغرافیایی همواره این امکان را برای بازیگران منطقهای- فرامنطقهای فراهم میکرد تا بتوانند نفوذ قابل توجهی در سراسر یا بخشی از خاک سوریه به دست آورند. تاسیس نظام بعث سبب شده بود تا بخش زیادی از دخالتهای خارجی مهار شده و این کشور بتواند در محیط پیرامونی خود؛ به ویژه لبنان، اردن و فلسطین اشغالی نفوذ قابل توجهی به دست آورد. امروز اما سوریه عملا با خطر تجزیه دست و پنجه نرم میکند و رخدادهای پیشرو میتواند نقشه این کشور عربی را یک بار برای همیشه تغییر دهد!
عدم مقابله گروه تروریستی هیئت تحریرالشام برای مقابله با تهدیدات ارضی و در عین حال تداوم مشکلات اقتصادی و عدم گشایش جدی در پرونده تحریمها سبب شده است تا خیلی زود مردم عادی دست به اعتراض زده و خواستار پاسخگو کردن حاکمان جدید دمشق باشند. در نگاه مردم عادی حکومت بشار اسد با وجود مشکلات اقتصادی از چنان اقتدار نسبی با حمایت مقاومت برخوردار بود که اجازه نمیداد تا رژیم صهیونیستی از «خطوط قرمز مرزی» براساس موافقتنامه ۱۹۷۴ عبور کند. حال مردم سوریه شاهد اشغال عملی جنوب سوریه هستند.
همزمان در مرزهای شرقی قریب به یک پنجم از خاک سوریه همچنان تحت کنترل «قسد» است. در چنین شرایطی توده مردم عادی تصمیم گرفتند تا به خیابان آمده و در میدان مطالبات خود را درخواست نمایند. در سوی مقابل، حکومت گروه تروریستی هیئت تحریرالشام با آگاهی از ناتوانی در اجرای بخش قابل توجهی از وعدههای داده شده، گزینهای به غیر سرکوب گسترده مردم در پیشرو خود نمیبیند. این درحالی است که تمیم بند حمد آل الثانی وعده سرمایه گذاری ۲۰ میلیارد دلاری در سوریه را داده و ترکها نیز بخش قابل توجهی از توان اقتصادی- لجستیکی خود را در سوریه برای کمک به تثبیت حکومت الجولانی به کار بسته اند. اخیرا هم نیروگاه شناور ترکیه راهی سواحل سوریه شد تا با متصل شدن به شبکه برق این کشور عربی بتواند میزان رضایت عمومی از حکومت جدید را افزایش دهد!
همزمان اتحادیه اروپا اقدام به لغو برخی تحریمهای وضع شده علیه سوریه کرد تا از این طریق همراهی خود را حاکمان جدید دمشق نشان داده و به افکار عمومی سوریه این اطمینان را بدهد که آیندهای بهتر از گذشته در انتظار آن ها است! عربستان سعودی و سایر کشورها نیز از سرکرده گروه تروریستی هیئت تحریرالشام میزبانی کردند. در این میان ریاض وعده داده است که نفت پالایشگاههای سوریه را تامین کند. با وجود حمایتهای خارجی از نظام جولانی، به نظر میرسد مردم عادی همچنان پاسخ مناسبی به دغدغه های اقتصادی و امنیتی خود دریافت نکرده اند و منتظر اقدام جدی در راستای تحقق مطالباتشان هستند.
چشم انداز
موفقیت یا عدم موفقیت خیزش مردم علوینشین در مناطق ساحلی سوریه، به واکنش یا عدم واکنش اقلیتهای کردی، دروزی و مسیحی بستگی دارد. در برابر «مرکز گرایان دمشق»، اقلیتهای سوری به دنبال احیای «نظام فدرال» در سراسر سوریه هستند. در این وضعیت میدانی هر نوع هماهنگی میان اقلیتهای سوری شانس موفقیت آنها را در میان مدت افزایش خواهد داد. اگر قرار باشد اقلیتها مستقر در مرزهای سوریه بتوانند در جریان «گفتگوهای ملی» یا «شورای قانون اساسی» امتیازات بیشتری دریافت کنند یا آنکه بخواهند در میدان عمل حد قابل توجهی از استقلال سیاسی یا نظامی را به دست آورند، راهی جز اتحاد و هماهنگی ندارند.
بهره سخن
علیرغم تلاشهای مستمر دولتهای غربی- عربی برای نشان دادن بازگشت ثبات به سوریه، این کشور عربی بیش از گذشته یکپارچگی خود را از دست داده و مستعد از دست سرزمینهای خود به دلیل رقابتهای شدید منطقهای- بینالمللی است. طی هفتههای اخیر «شورای نظامی سویداء» توانسته بقایای نیروهای الجولانی را از این استان رانده و ندای «خودمختاری» سر دهد. حال باید منتظر ماند و دید که در جریان این کمکش داخلی، حکومت الجولانی تا چه اندازه خواهد توانست کنترل خود را بر مناطق شرقی و جنوبی سوریه احیا کند؟ نتیجه هر چه باشد، تحولات آینده نشان خواهد داد که جوانان غیور سوری در برابر ضعفهای داخلی و تجاوزات خارجی ساکت نمانده و قادر به تغییر معادلات میدانی هستند.