به گزارش پایگاه خبری افشاگری، با توجه به تغییراتی که در سیاست ترکیه در خصوص بحران سوریه به وجود آمده است، تسنیم در راستای تبیین عرصه و اخباری که در خصوص سوریه و ترکیه منتشر شده است، گفتگویی را با تحلیلگران منطقه ای ترتیب داده است. متن حاضر گفتگوی رضا صدرالحسینی با تسنیم در خصوص این موضوع است.
اخیراً شاهد انتشار اخباری مبنی بر مذاکرات میان آنکارا و دمشق در سطوح امنیتی بوده‌ایم. تحلیلگر مسائل منطقه ای در پاسخ به این سؤال که چه عواملی آنکارا را به سمت تعامل با دمشق سوق داد؟ گفت: اخباری که مبتنی بر مذاکرات آنکارا و دمشق است طی 3 سال گذشته در سطوح امنیتی وجود داشته است. در حال حاضر نیز این مذاکرات، در سطح کارشناسی در حال اجرا است. البته روسیه هم نسبت به این موضوع حمیت داشته، به این مسئله کمک می‌کند. در مورد طرحی که قرار است به طور عملیاتی در مورد آن بحث و گفتگو شود، دیدگاه جمهوری اسلامی نیز در آن لحاظ خواهد شد و در سطوح کارشناسی اقداماتی در مورد این مسئله صورت گرفته است. البته این مسئله رسانه‌ای نشد، چون ضرورتی برای رسانه‌ای شدن وجود نداشت اما اینکه بیان شود جمهوری اسلامی ضلع دیگر این گفتگوها است مانعی ندارد.
مقامات ترکیه و شخص آقای اردوغان در مورد این مسئله اظهار نظر و اعلام کرده‌اند که حاضرند برای این مسئله به دمشق بروند. مهمترین دلیل این تغییر مسئله، مشکلاتی است که آنکارا در حوزه داخلی، از جهت سیاسی، اقتصادی و حتی امنیتی دارد. مسئله دیگر، انتخاباتی است که پیش روی ترکیه قرار دارد. اردوغان برای این انتخابات به این مذاکرات نیاز دارد. به دلیل شکست‌های پیاپی سیاست‌های منطقه ای اردوغان، ورود به حل موضوعی به نام سوریه می تواند به او کمک کند تا او دستاوردهای سیاسی داشته باشد.
صدر الحسینی در خصوص این مسئله که آیا مسأله «آوارگان سوری مقیم ترکیه» می‌تواند به پیشرانی برای تلاش آنکارا جهت احیا یا اصلاح روابط با دمشق تبدیل شود؟ از علاقمندی ترک‌ها به این موضوع گفت و افزود: دولت ترکیه علاقمند است که آوارگان سوری به کشور خودشان باز گردند. اگرچه از این مسیر درآمدهایی داشته، اما اروپایی‌ها در سال جدید، به دلیل مشکلات مالی نتوانستند هزینه‌های این آوارگان را مثل سال‌های قبل برای ترکیه تامین کنند، اما واقعیت این است که ترکیه از این ناحیه، فشار سنگینی را تحمل می‌کند. اتفاقاً می خواهم بر این نکته تاکید کنم که این مسئله دست برتر دولت سوریه را نشان می‌دهد و عدم پذیرش این آوارگان، یا پذیرش آنها، همراه با شروط سیاسی و امنیتی شان، بیشتر می تواند به دولت ترکیه فشار آورد تا دولت سوریه.
در حال حاضر مکان قابل توجهی برای اینها وجود ندارد و فشارهایی هم که این افراد به دولت ترکیه می‌آورند باعث شده که دولت ترکیه علاقمند باشد که هرچه سریعتر این آوارگان به کشور خودشان بازگردند، تا هم هزینه‌ها تقلیل یابد و هم مشکلات سیاسی- امنیتی که به دلیل حضور این آوارگان بر فضا مترتب شده، در اتمسفر سیاسی ترکیه کاهش پیدا کند.
کارشناس ارشد مسائل منطقه‌ای در تبیین فعالیت‌های معارضین سوری در خاک ترکیه و اینکه آنکارا در مذاکره با دمشق، از این کارت، چه استفاده‌هایی خواهد کرد؟ بیان کرد: در خصوص معارضان سوری، امروز به دلیل مشکلاتی که پ.ک.ک. و پ.ج.ک در طول مرزهای ترکیه به وجود آورده‌اند، ترکیه علاقمند است که هر چه زودتر این مشکلات را حل و فصل کند. چون ترکیه ادعا دارد که اینها پایگاه‌هایی در عراق و سوریه دارند و با توجه به قدرت عملیاتی این جریان، علیه دولت ترکیه، امروز دیگر کشورها هستند که می‌توانند از این اهرم علیه ترکیه استفاده کنند اما آمریکایی‌ها جریان قصد را که در مرز ترکیه و عراق و سوریه ایجاد کردند، امروز این فشار به دولت سوریه وجود دارد و با وجود اینکه این شرایط وجود دارد و دولت سوریه علاقمند است که شرق فرات هرچه زودتر آزاد شود منتهی این مسئله در اولویتش نیست. به همین دلیل ترکیه کارتی در اختیار دارد که در مقابل شرایطی که در حال حاضر با آن روبرو است برای سوریه وزنی ندارد.
امروز سوریه خیلی نگران معارضان سوری در ترکیه نیست به دلیل اینکه آنها نه قدرت عملیاتی بالا و نه نفوذچندانی در سوریه دارند. به همین دلیل، دیگر مشکلات سوریه موجب شده این بخش برای سوری‌ها اولویت نداشته باشد. ضمن آنکه ترکیه تلاش خواهد کرد، قدرت عملیاتی، نفوذ و تأثیرگذاری آنها را افزایش دهد تا شاید بتواند از این کارت در گفتگوها استفاده کند.
در خصوص اجرایی نشدن وعده عملیات ترکیه در شمال سوریه یکی از دلایل مهم، تذکر رهبر معظم انقلاب به آقای اردوغان بود. علاوه بر این، ترکیه از این موضوع نگران است که به واسطه توسعه عملیات‌های فرامرزی، خودش متحمل ضربه امنیتی شود. این نکته مهمی است. البته در بیان رسانه‌ای هیچ گاه از این وعده عقب نشینی نکردند و از آن به عنوان نمایشی از توانمندی نظامی خود سخن گفته‌اند، اما هیچ گاه نتوانستند به عنوان اقدام عملیاتی این کار را انجام دهند. چرا که سوریه هم می‌تواند با تأثیر گذاری بر روی بخش‌هایی از ترکیه و حتی برخی احزاب رسمی ترکیه که مخالف سیاست های آنکارا در سوریه بودند، حرف خود را به مقامات عالی در پارلمان ترکیه برساند. اگر اینگونه می‌شد در آنجا مخالفان شرایطی را ایجاد می‌کردند که فشار بیشتری به دولت ترکیه وارد می‌شد. آن هم توسط احزابی که به این مسئله به شدت اعتراض دارند.
اردوغان هم در موقعیتی نیست که بتواند از این موضع به عنوان نقطه برتری‌اش در سیاست داخلی بهره برداری کند. اما نکته دیگری که در این رابطه وجود دارد این است که ترکیه الآن در مناطقی که تروریست‌ها در آن حضور دارند دارای یک مشکل اساسی است. ادلب به عنوان بخشی که تروریست‌ها در آن جمع هستند و ارتش سوریه و همپیمانانش مخالفان را به آنجا رانده‌اند، منطقه‌ای است که طی ماه‌های اخیر شاهد اعتراضات شدید و شعارهای تند علیه اردوغان و دولت ترکیه بوده و آنها به شدت از اقدامات اردوغان ناراحتند. چرا که حتی بخش کوچکی از قول‌هایی که به آنها داده شده بود عملی نشد. اردوغان نگران است این تروریست‌های خطرناک، با ایجاد کانال و دروازه‌هایی وارد ترکیه شوند. ترکیه هم در داخل خاک خود و هم در آنجا که در خاک سوریه دست اندازی کرد، دچار مشکل است و تمام سعی اش این است که هرچه زودتر مشکلات بین خود و سوریه را حل و فصل کند.
الآن فرصت خوبی است که دولت سوریه بتواند بخشی از مطالبات به حق خود را در مقابل بیش از 10 سال مشکلاتی که ترکیه برایش ایجاد کرده مطرح کند.
