باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهرا نجفی - سی‌ان‌ان در گزارشی پیرامون اهمیت «استیو ویتکاف» فرستاده ارشد دونالد ترامپ در دولت او نوشت: «ماه گذشته یک جت شخصی متعلق به استیو ویتکاف از ابوظبی به دوحه، مسکو و بعد هم باکو سفر کرد و در نهایت به فلوریدای آمریکا بازگشت. جایی که او توانست با ترامپ دیدار کرده و وی را در جریان جزئیات دیدارش با رئیس جمهور روسیه قرار داد.
سرعت این سفر‌ها در هفته‌های اخیر کاهش نیافته است. ویتکاف روز پنجشنبه با اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها در پاریس دیدار کرد تا در مورد پایان دادن به جنگ اوکراین گفت‌و‌گو کند. سپس برای دور دوم مذاکرات غیرمستقیم با ایران به رم رفت تا راه را برای یک توافق هسته‌ای احتمالی هموار کند. در عرض سه ماه، ویتکاف به نماینده بالفعل ترامپ در مورد برخی از مهم‌ترین چالش‌های سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده و اختیارات گسترده او در برخی موارد به حوزه‌ای که معمولاً مختص وزرای امور خارجه و مدیران سیا است، نزدیک شده است.اکنون برای برخی در داخل و خارج آمریکا این سوال مطرح شده است که به عنوان کسی که هرگز در دولت کار نکرده، آیا ویتکاف واقعاً برای فعالیت در چنین سطح بالایی در صحنه جهانی مناسب است یا خیر.
روش کار ویتکاف «عجیب» استیک مقام قدیمی آمریکایی که به شرط ناشناس ماندن با سی‌ان‌ان صحبت کرده، گفت: «افراد بسیار کمی خارج از حلقه داخلی کاخ سفید با او کار کرده‌اند. او به تنهایی عمل می‌کند. انجام فرآیند میانجی‌گری بین کشور‌ها بدون حتی یک متخصص کاری غیرمعمول است. واقعاً نمی‌توانم این را توضیح دهم. عجیب است و ایده‌آل نیست.» اگرچه هنوز اوایل کار ویتکاف است، اما او تاکنون نتایج متفاوتی به دست آورده است. نتوانسته آتش‌بس غزه را که ماه گذشته از هم پاشید، احیا کند. از سوی دیگر، روسیه تاکنون آتش‌بس مورد نظر آمریکا در اوکراین را رد کرده است و این هفته، وزیر امور خارجه ایران تغییر موضع ویتکاف در مورد برنامه هسته‌ای تهران را «متناقض» خواند.
مقایسه شدن با داماد ترامپویتکاف، یک شرکت توسعه و سرمایه‌گذاری املاک را اداره می‌کند و رابطه‌اش با ترامپ به دهه‌ها پیش برمی‌گردد. ویتکاف یکی از نزدیک‌ترین افراد به خانواده ترامپ است که در دوره دوم ریاست جمهوری رئیس جمهور خدمت می‌کند. همین امر سبب شده برخی منابع آشنا با روابط آنها، نقش او را با نقش «جرد کوشنر» داماد ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری او مقایسه کنند. منابع توضیح دادند که ویتکاف مانند کوشنر تقریباً هر روز رئیس جمهور را می‌بیند، با اعضای خانواده ترامپ پیامک رد و بدل می‌کند، از امتیاز ورود بدون وقت قبلی به دفتر ترامپ برخوردار است و نسبت به بقیه اعضای دولت، آزادی عمل بیشتری دارد.
منابع می‌گویند با گسترش مسئولیت‌های ویتکاف که از مدیریت مذاکرات غزه شروع شد و بعد گفت‌و‌گو‌ها درباره اوکراین و ایران را هم در بر گرفت، او به تیمی کوچک از مقامات کاخ سفید متکی شده و به طور دائم اطلاعات محرمانه در دسترس او قرار می‌گیرد. به گفته یک مقام دولتی، ویتکاف همچنین هیچ حقوقی از دولت آمریکا دریافت نمی‌کند. او با هواپیمای شخصی خود سفر می‌کند و بابت سفر‌ها نیز از دولت پول نمی‌گیرد. در کاخ سفید، او دفتر مخصوص خود را در بال غربی کاخ سفید دارد؛ همان دفتری که در دوره اول متعلق به ایوانکا ترامپ بود.
مقامات ویتکاف را چگونه توصیف می‌کنند؟یک مقام خاورمیانه‌ای که با ویتکاف کار کرده، او را به عنوان یک «مذاکره‌کننده باهوش» توصیف کرد و گفت که رویکرد تک‌روانه او می‌تواند منجر به «اجرای کارآمد و مؤثر قراردادها» شود. این مقام رسمی گفت: «بدون شک او در مسیر یادگیری است، اما از یادگیری نمی‌ترسد و پذیرای ملاحظات و زوایایی است که قبلاً ندیده است.» با این حال، همه مقامات به این شکل فکر نمی‌کنند. تعدادی از دیپلمات‌های باسابقه آمریکایی و اروپایی در گفتگوی خصوصی با سی‌ان‌ان، نسبت به توانایی ویتکاف در دستیابی به توافق نهایی در مورد غزه، اوکراین یا ایران، تردید داشتند، زیرا مراحل نهایی مذاکرات نیازمند بحث گسترده در مورد جزئیات فنی پیچیده است. یکی از دیپلمات‌های کهنه‌کار آمریکایی که به شرط ناشناس ماندن با سی‌ان‌ان صحبت کرد، گفت: «به نظر می‌رسد که او کسی است که بدون هیچ تجربه دیپلماتیکی، به تنهایی کار را شروع می‌کند. در مورد روسیه باید بگویم که او در مقابل دیپلمات‌های بسیار باتجربه‌ای قرار دارد. نگرانی ما این است که طرف‌های مقابل او در مذاکرات از او باتجربه‌تر و حرفه‌ای‌تر هستند و این چیز خوبی نیست».
منابع نزدیک به ویتکاف می‌گویند که او از واگذاری مذاکرات فنی بسیار مهم خوشحال است و هیچ علاقه‌ای به تصاحب کل فرآیند در هیچ یک از این جبهه‌ها ندارد. در همین حال، منابع نزدیک به ویتکاف می‌گویند که او از انتقادات مبنی بر تازه‌کار بودنش در دیپلماسی آگاه است، اما همچنین معتقد است که ندیدن آموزش دیپلمات‌های حرفه‌ای مزایایی دارد. در همین راستا، برنی مورنو، سناتور جمهوری‌خواه اوهایو که در طول مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری ۲۰۲۴ ترامپ از نزدیک با ویتکاف و خانواده‌اش آشنا شد، گفت: «او در دنیای سیاست یک خارجی محسوب می‌شود، اما همین امر او را به یک معامله‌گر خوب تبدیل می‌کند. ما باید آن طرز فکر قدیمی را کنار بگذاریم؛ و این دقیقاً همان کاری است که استیو انجام می‌دهد، و دقیقاً همان چیزی است که مورد نیاز است.»
ویتکاف یکی از اعضای مورد اعتماد ترامپ استترامپ معتقد است که ویتکاف پس از خودش، دومین فرد برتر در معامله‌گری است. مقامات دولت ترامپ و افراد نزدیک به رئیس جمهور آمریکا به سی‌ان‌ان گفتند که او فکر می‌کند پیشینه مشترک آنها در تجارت املاک و مستغلات، سبب رویکرد مشابه‌شان در گفت‌و‌گو با سیاستمداران خارجی می‌شود.همچنین مقامات می‌گویند که موفقیت او در به نتیجه رساندن آتش‌بس غزه سبب شد تا وی بعدا سرپرستی مذاکرات دیگری مانند گفتگو با مقامات اوکراینی، روسی و ایرانی را بر عهده بگیرد.
افزون بر این، پس از شکست ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰، ویتکاف حضور مداومی در حلقه نزدیکان او داشت، حتی با وجود اینکه بسیاری از متحدان سابق او را رها کردند. منابع آگاه می‌گویند ویتکاف در طول مبارزات انتخاباتی ۲۰۲۴، به بسیاری از مشاوران ارشد ترامپ، از جمله سوزی وایلز، مدیر کارزار ترامپ و رئیس دفتر فعلی کاخ سفید نزدیک شد. یکی از افراد نزدیک به خانواده ترامپ به سی‌ان‌ان گفت: «ویتکاف نه تنها اعتماد رئیس‌جمهور را دارد، بلکه اعتماد تمام خانواده رئیس‌جمهور و نزدیک‌ترین دستیاران رئیس‌جمهور را نیز دارد».
منبع: سی‌ان‌ان
