به گزارش پایگاه خبری افشاگری ، کشته شدن 2 پلیس ترکیه در سوریه، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه را خشمگین کرد. امروز بسیاری از روزنامه های چاپ آنکارا و استانبول، این خبر را برجسته کردند و واکنش تند اردوغان به این رویداد، مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار گرفت.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، دیروز پس از نشست ویژه هیات دولت، به سوالات خبرنگاران پاسخ داد و در میان سخنان خود، یک بار دیگر درباره حمله به سوریه تهدید کرد. اردوغان ی.پ.گ را مسئول کشته شدن دو نیروی پلیس ترکیه در شرق فرات دانست و گفت: «نیروهای خارجی که در آنجا هستند، یا باید امنیت آنجا را تامین کند یا این که ما با توان و امکان خودمان امنیت را برقرار میکنیم. آنها باید بدانند که کاسه صبر ما لبریز شده و هر گامی که لازم باشد، برخواهیم داشت».
این سخنان اردوغان در حالی بیان شده که گفته میشود مسئولین دولت بایدن در گفتگو با مقامات کُرد سوریه، به آنها قول دادهاند که نیروهای نظامی آمریکایی در کنارشان میمانند و مانع از حمله ترکیه به شمال سوریه خواهند بود.
غرب و شرق فرات و اختلافات ترکیه - آمریکا
شهر عفرین در غرب فرات توسط ترکیه اشغال شده و گروه های افراطی تحت حمایت آنکارا در کنار گروه هایی از ارتش، ژاندارمری و پلیس ترکیه، در عفرین و اعزاز حضور دارند و در عین حال، ادلب نیز در غرب فرات تبدیل به یک گره کور شده است. اما در شرق فرات، شبه نظامیان کُرد و عرب موسوم به نیروی سوریه دموکراتیک، قدرت را در دست دارند.
بر اساس اخبار ی که در رسانه های سوری و ترکی منتشر شده، دو نیروی پلیس ترکیه در نزدیکی عزاز و عفرین در غرب فرات مورد اصابت یک موشک کوچک قرار گرفتهاند و ترکیه معتقد است که این دو پلیس، مورد هجوم نیروهای ی.پ.گ (واحدهای مدافع خلق) قرار گرفتهاند. یعنی همان نیرویی که ترکیه آن را یک نهاد اقماری پ.ک.ک قلمداد کرده و از آمریکا می خواهد به حمایت از این گروه پایان دهد. این در حالی است که دیروز، اندی کیم سیاستمدار دموکرات و عضو کنگره آمریکا در مصاحبه با روزنامه آکشام، از روزنامه های تحت امر حزب حاکم ترکیه گفته بود:« ما قبلاً حملات پ ک ک را در ترکیه دیده ایم. اما در مورد میزان ارتباط و نزدیکی نیروهای سوریه با پ ک ک اختلاف نظر وجود دارد. من موافقم که این یک اختلاف نظر بزرگ بین واشنگتن و آنکارا است. مواردی وجود دارد که ایالات متحده در سوریه انجام داده و باعث ناراحتی ترکیه شده و متقابلا، برخی اقدامات ترکیه نیز، آمریکا را ناامید کرده است. اما امیدوارم بتوانیم راهی برای ایجاد رابطه سازنده تر با ترکیه بیابیم». سخنان این عضو کنگره آمریکا و همچنین مواضع سران کردهای سوری نشان داد که دولت جو بایدن در مورد حمایت از شبه نظامیان کُرد در شمال شرق سوریه، با ترگیه اختلاف نظر جدی دارد و نمی توان انتظار داشت که این اختلاف در کوتاه مدت، خاتمه پیدا کند؟
حمله، بلوف یا پیام به آمریکا؟
همچنان که گفته شد، خشم اردوغان و تهدید برای حمله به شمال سوریه، نوعی واکنش به کشته شدن دو پلیس ترکیه در اعزاز بود. این در حالی است که در ادلب و مناطق دیگر نیز، قبلا تعدادی از نظامیان ترکیه مورد حمله قرار گرفته بودند و دولت در قبال این موضوع، نه تنها کسی را متهم و تهدید نکرد، بلکه ترجیح داد که از کنار آن بگذرد. بنابراین می توان چنین اندیشید که تهدید برای حمله و لشکرکشی مجدد به شمال سوریه، پیش از هر چیز، ناشی از تنش و اختلافات سیاسی جدی بین آنکارا و واشنگتن است و در عین حال، نوعی پاسخ به ملی گرایان راست افراطی هوادار دولت باغچلی است که حالا به عنوان شریک مهمی در کنار رئیس جمهور حضور دارد و در نتیجه اردوغان ناچار است به منظور حفظ این شراکت، با ادبیات باب طبع باغچلی سخن بگوید.
دمشق چه میگوید؟
تهدیدات رئیس جمهور ترکیه علیه سوریه در حالی بیان شده که وضعیت دمشق و دولت بشار اسد؛ همچون گذشته نیست و در روزها و هفته های اخیر، شاهد چنین تحولاتی بوده ایم:
سفر بشار اسد به مسکو و تاکید ضمنی پوتین بر ضرورت خروج نیروهای ترکیه از سوریه.
دو بار سفر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران به فاصله ای کوتاه به سوریه.
تماس تلفنی بشار اسد و شاه اردن پس از یک دهه.
تاکید فیصل مقداد وزیر امور خارجه سوریه بر ضرورت خروج نظامیان ترکیه از خاک سوریه.
تغییر رویکرد برخی از اعضای اتحادیه عرب در قبال سوریه و تمایل به ارتباط رسمی با دمشق.
با توجه به این موارد، هم اکنون سوریه برای اتخاذ مواضع سیاسی مستحکم در قبال نگرش زیاده خواهانه و مداخله جویانه ترکیه، توان و امکانات بیشتری در دست دارد و علاوه بر این، در سطح رسانه ها و محافل سیاسی داخلی ترکیه نیز، بسیاری از کارشناسان و آگاهان سیاسی به این جمعبندی رسیده اند که سیاست ترکیه در قبال سوریه باید تغییر کند و روند آسیب زای کنونی متوقف شود.
چه کسی جنگ میخواهد؟
ترکیه در سه ماه گذشته به شکل جدی تحت فشار قرار گرفت و مساله ادلب به نقطه عطفی در دغدغه های سیاسی و امنیتی ترکیه در سوریه تبدیل شد. ایران و روسیه به عنوان شرکای ترکیه در روند آستانه، معتقدند که ترکیه به وظایف و تعهدات خود در ادلب عمل نکرده و کشته شدن چندین نظامی ترکیه در ادلب، اردوغان را در برابر افکار عمومی، درموقعیت دشواری قرار داده است.
از آنجایی که ترکیه ناچار شده به منظور تامین رضایت روسیه و ترس از واکنش های احتمالی روسیه، در ادلب و غرب فرات امتیازاتی بدهد، در نتیجه به دنبال آن است که در کرانه شرقی فرات با حمله به مواضع کردها، شرایطی پدیدی بیاورد که نشان دهد ترکیه هنوز هم می تواند رد پرونده سوریه، به عنوان یک عنصر مهم، برای خراب کردن بازی، وارد میدان شود. همه این ها در حالی است که آکپارتی یا حزب عدالت و توسعه، به اندازه کافی دردسر و مشکل دارد و واقعا اقتصاد ترکیه و مردم ناراضی آن، جنگ و لشکرکشی جدید را بر نمی تابند. اما معارضین مسلح سوری تحت حمایت آنکارا، که تا کنون میلیاردها دلار هزینه بر دست دولت و ملت ترکیه گذاشته اند، آشکارا اعلام کرده اند که در حال تداوم برنامه های آموزش نظامی خود هستند و در صورتی که اردوغان تصمیم بگیرد، تمایل دارند که حمله کنند. ترکیه برای تسلیح و سازماندهی بیش از یکصد هزار نفر معارض مسلح از طیف های مختلف، هزینه های گزافی پرداخت کرده است. در میان این معارضین، قشرها و گرایش های مختلفی وجود دارند: از عشایر عرب گرفته تا ترکمان ها، اعراب لیبرال، کردها، اعراب اخوانی و چندین گروه دیگر. اما پیداست که رد این میان، معارضین سوری ترکمان و اخوانی، بیش از دیگر طیف ها، مورد توجه حزب حاکم ترکیه هستند. تیم اردوغان هنوز هم به شکلی خوشبینانه، امیدوار است که در ساخت سیاسی و اجرایی آتی سوریه، این افراد در رده مقامات مسئول قرار گرفته و زمینه نفوذ کامل ترکیه در سوریه را ایجاد کنند.
در پایان باید گفت؛ هم اکنون رجب طیب اردوغان در مقام رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب حاکم این کشور، در موقعیت ضعیفی قرار گرفته و از آنجایی که ترکیه با یک بحران اقتصادی جدی روبرو شده و لیره به کم ارزش ترین نرخ رسیده، در نتیجه تیم اردوغان در مورد سوریه با یک تناقض آشکار روبرو است. از سویی می خواهد به منظور آرام کردن افکار عمومی و تغییر موضوع بحث روز، به برخی مناطق شمال سوریه حمله ور شود. از دیگر سو، ترس و هراس واکنش های احتمالی آمریکا و روسیه، کاری کرده که تصمیم گیری برای آنکارا، دشوارتر شود.